Termin realizacji: 2024 – 2028
Wartość projektu: 484 132,80 zł
Źródło finansowania: Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego – Narodowy Program Rozwoju Humanistyki
Tytuł projektu: Protokoły Rady Ministrów Księstwa Warszawskiego – edycja źródłowa
Kierownik: prof. UAM dr hab. Piotr Pilarczyk
Celem projektu jest naukowe opracowanie, przygotowanie do edycji i wydanie dwóch tomów (w czterech woluminach) protokołów posiedzeń Rady Ministrów Księstwa Warszawskiego z lat 1810-1811.
Potrzeba wydania protokołów Rady Ministrów Księstwa Warszawskiego sygnalizowana była już w nauce kilkadziesiąt lat temu. Przy okazji rozpoczęcia w 1960 r. publikacji Protokołów Rady Stanu Księstwa Warszawskiego wielu recenzentów wskazywało na konieczność wydania w przyszłości protokołów Rady Ministrów jako źródła komplementarnego, uzupełniającego edycję protokołów Rady Stanu.
Obie instytucje, wprowadzone do ustroju na mocy nadanej w 1807 r. przez Napoleona konstytucji Księstwa, stanowiły przykład nowoczesnych form organizacji władz państwowych. Początkowo zresztą Rady te odbywały wspólne sesje, dlatego protokoły posiedzeń Rady Ministrów rozpoczynają się w 1808 r.
Protokoły Rady Ministrów stanowią swoiste dopełnienie obrazu działalności władz rządowych Księstwa Warszawskiego i wraz z protokołami Rady Stanu pozwalają śledzić zmiany zachodzące w funkcjonowaniu władz centralnych tego państwa. Jednocześnie stanowią niezastąpione źródło w różnych badaniach nad historią ziem polskich tego okresu. Rada Ministrów z czasem stała się bowiem rzeczywistym rządem Księstwa i wobec nieobecności króla Fryderyka Augusta w Warszawie niemal samodzielnie prowadziła politykę państwa we wszystkich jej aspektach.
W celu prawidłowego opracowania i wydania protokołów konieczne jest wyjaśnienie szeregu kwestii szczegółowych (zwłaszcza takich, które nie były w nauce podnoszone). Niezbędne jest przeprowadzenie badań źródłowych w archiwach krajowych i zagranicznych oraz odwołanie się do osiągnięć różnych dziedzin nauki, co pozwoli właściwie przedstawić poszczególne kwestie stanowiące przedmiot prac Rady Ministrów oraz przygotować wskazówki dla badaczy, którzy w przyszłości będą z edycji Protokołów korzystać.
Wynikiem prac będzie wydanie w formie książkowej dwóch tomów (w czterech woluminach) protokołów posiedzeń Rady Ministrów Księstwa Warszawskiego z lat 1810-1811. Wszystkie woluminy zostaną udostępnione on-line.
Protokoły zostaną naukowo opracowane, a ich tekst będzie poddany zabiegom edytorskim i opatrzony w aparat naukowy; dodane zostaną też indeksy i regestry. Wyjaśnieniu podlegać będą sprawy, miejsca i postaci występujące w tekście, co pozwoli na zrozumienie wszystkich zagadnień związanych z funkcjonowaniem państwa, którymi zajmowała się Rada Ministrów.
Ze względu na charakter Rady Ministrów, zakres jej kompetencji i spraw, którymi się zajmowała, protokoły jej posiedzeń dostarczają pierwszorzędnego materiału dla przyszłych badań naukowych. Ich różnorodność powoduje, że będą one użyteczne nie tylko dla historyków (zajmujących się historią polityczną, społeczną, gospodarczą, oświaty i szeregiem innych zagadnień), ale także prawników (zwłaszcza historyków państwa i prawa). Dostarczą również materiału do badań filologicznych nad rozwojem języka urzędowego i prawnego oraz nad kształtowaniem się biurokracji, rozwojem myśli ekonomicznej i polityki gospodarczej czy kwestiami mniejszości narodowych i religijnych, zwłaszcza dotyczących ludności żydowskiej.
