Polska implementowała Dyrektywę w sprawie prawa autorskiego i praw pokrewnych na jednolitym rynku cyfrowym ( dyrektywa CDSM) jako ostatnie Państwo Członkowskie, trzy lata po upływie terminu na implementację.

W serii postów opublikowanych na blogu Kluwer Copyright Blog, Prof. UAM dr hab. Katarzyna Klafkowska – Waśniowska oraz dr Michalina Kowala omawiają wybrane przepisy polskiej implementacji w kontekście zagrożeń, ważnych zmian i wyzwań jakie niesie za sobą ich przyjęcie.

W związku ze złożonym zakresem zastosowania dyrektywy CDSM, ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych została gruntownie znowelizowana: dodano nowe definicje, rozszerzono zakres praw, wprowadzono nowe prawo pokrewne do publikacji prasowych, a także zmiany w obszarze umów i licencjonowania oraz w rozdziale poświęconym ograniczeniom i wyjątkom, zwanymi w Polsce dozwolonym użytkiem.

Wprowadzono również nowe mechanizmy w zakresie negocjowania umów w zakresie udostępniania utworów audiowizualnych w audiowizualnych usługach na żądanie oraz negocjowania należnego wynagrodzenia jak w przypadku wydawców prasy.

Dyskusja dotycząca dyrektywy CDSM koncentrowała się nie tylko na kwestiach bezpośrednio związanych z problemami rynkowymi, ale także na tych dotyczących interesu publicznego w edukacji, badaniach i kulturze. Dyrektywa CDSM przewiduje nowe obowiązkowe przepisy dotyczące ograniczeń i wyjątków. Wśród nich znajduje się wyjątek dotyczący eksploracji tekstów i danych (TDM), wcześniej nieznany polskiej ustawie o prawie autorskim, który okazuje się kluczowy w kontekście trenowania Sztucznej Inteligencji.

Autorki skupiły się w szczególności na omówieniu wdrożenia przepisów dotyczących eksploracji tekstów i danych, korzystania przez dostawców usług udostępniania treści online z treści chronionych, zasadzie odpowiedniego i proporcjonalnego wynagrodzenia i prawie wydawców prasy.

Czy wyboista i długa droga do przyjęcia polskiej implementacji doprowadziła do wymiernych rezultatów?

O tym w postach pod poniższymi linkami.

Zapraszamy do lektury!

Post 1: TDM i art. 17 Dyrektywy

https://copyrightblog.kluweriplaw.com/2025/03/17/the-long-and-bumpy-road-to-copyright-for-the-digital-market-the-implementation-of-the-cdsm-in-poland-part-i

Post 2:Prawo do odpowiedniego i proporcjonalnego wynagrodzenia

https://copyrightblog.kluweriplaw.com/2025/04/25/the-long-and-bumpy-road-to-copyright-for-the-digital-market-implementation-of-the-cdsm-in-poland-ii-right-to-remuneration

Post 3:Prawo wydawców prasy z art. 15 Dyrektywy.

https://copyrightblog.kluweriplaw.com/2025/05/05/the-long-and-bumpy-road-to-copyright-for-the-digital-market-implementation-of-the-cdsm-in-poland-iii-press-publishers-rights